Anal Fissür Nedir? Belirtileri, Tedavisi ve Ameliyatı

 

Anal Fissür Nedir?

Anal Fissür Hastalığı; anal bölge (makat) çevresindeki yırtıklar/çatlaklardır. Genellikle kabızlık (konstipasyon) gibi düzensiz dışkılama alışkanlıklarına bağlı olarak gelişir. Hamilelik ya da doğum ile provoke olabilir Anal bölgede dışkılama sırasında yırtılır tarzda şiddetli ağrı ile karakterlidir. Bu ağrı, dışkılama sonrası da bazen saatlerce devam edebilir. Ağrı dışında, kaşıntı ve akıntıya bağlı iç çamaşırı kirlenmesi olabilir. Anal kanalda mukozanın sfinkter kaslarına kadar yırtılmasına anal fissür denir. Bir çatlağı andıran görüntüsü nedeniyle bu isim verilmiştir. Son derece ağrılıdır.

Anal fissürün akut ya da kronik olmasına göre makat yırtılması tedavisi için kullanılacak yöntemler şunlardır;

  • Posalı diyet.
  • Sıcak su banyoları.
  • Botoks injeksiyonu (anal kasların spazmını gideren ilaç).
  • GTN (anal kasların spazmını gideren krem).
  • Cerrahi tedavi (lateral internal sfinkterotomi).
  • Spazm kontrollü ve basınç kontrollü.

 

Anal Fissür Belirtileri

Tipik belirtisi dışkılama sırasında anal bölgede şiddetli ağrı ve taze kanamadır, Kanama her zaman olmayabilir. Ağrıyı genelde hastalarımız dışkılama sırasında bıçakla kesiliyor veya cam parçası çıkıyormuş gibi tariflerler.

Anal fissür anal bölgenin en sık hastalıklarından biridir. En karakteristik özelliği şiddetli anal ağrıya sebep olması ve taze kanama yapmasıdır. Dışkılamam sırasında bıçakla kesilir gibi ya da cam parçası çıkıyormuş gibi ağrı yapabilir. Dışkı üzerinde taze kırmızı kan veya dışkılamam sonrası damlama şeklinde taze kırmızı kan şeklinde kanama yapabilir. İlerleyen olgularda büyümüş deri katlantısı tipik bulgularındandır. Erken dönemde sıcak su banyosu ve bazı ilaçlarlarla düzelsede kronikleştiğinde bu tedaviden fayda görülmez. Cerrahi tedavi veya botoks enjeksiyonu ilerlemiş, kronikleşmiş hastalıkta tedavi yöntemi olarak kullanılabilir.

Görülme sıklığı özellikle orta yaş gurubunda sık görülür. Görülme sıklığı bu bölge hastalıklarını da doktora gitme oranını utanıldığı için düşük olmasına rağmen son derece yüksek bulunmuştur. Amerika birleşik devletlerinde her yıl 200.000’in üzerinde yeni vaka tespit edilmektedir. Bu oran ülkemize uyarlandığında yılda yaklaşık 60.000 yeni vakaya denk gelmektedir (Madalinski MH. Identifying the best therapy for chronic anal fissure. World J Gastrointest Pharmacol Ther 2011; 2:9).

 

Anal Fissür Nedenleri

Anal fissürün (çatlağın) sebeb internal sfinkterin aşırı kasılması sonucu gelişen yüksek basınç nedeniyle mukozal kanlanmanın bozulması sonucu gelişen ülserdir.

Anal kanalın distal kısmında artmış anal basınç sonrasında veya zorlu dışkılamaya bağlı travmaya bağlı gelişebilir. Bu yırtılma/çatlak tekrarlayan anal ağrı, kanama ve anal spazm kısır döngüsüne yol açarak hastalığın kronikleşmesine yol açar. Hastaların %40’a yakını kronikleşen anal fissür hastalığına sahiptir. Çatlağın tabanında açıkta kalan internal sfinkter kası ağrıya ve kanamaya sebep olur. İç sfinkterde aşırı spazm kanlanmayı bozarak fissürün iyileşmesini engeller. Anal basınç çoğunlukla anal fissürlü hastalarda sağlık bireylere göre artmıştır.

Anal fissürlerin %90’ı yüz üstü pozisyonda posteriordadır yani kuyruk sokumu kemiği tarafındadır. Lateral yani yanlarda yerleşen veya birden fazla olan fissürlerde Crohn Hastalığı akılda tutulmalıdır (Stewart DB Sr, Gaertner W, Glasgow S, et al. Clinical Practice Guideline for the Management of Anal Fissures. Dis Colon Rectum 2017; 60:7.Lund JN, Scholefield JH. Aetiology and treatment of anal fissure. Br J Surg 1996; 83:1335.)

Anal fissür genelde anal travmaya yol açan kabızlık, ishal, vajinal doğum ve anal seks gibi sebeplere bağlı gelişebileceği gibi crohn, kanser, granulamatöz hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir.

 

Anal Fissür Tanısı

 Anal fissür tanısı hastanın klinik semptomları ve proktolojik muayene ile konulur. Ayırıcı tanı için hastanın mutlaka muayene edilmesi gerekir. Muayene sırasında aşırı ağrı oluşturabileceği için rektal tuşeden kaçınılmalıdır. Deneyimli hekimce yapılan anal muayene ile tanı rahatlıkla konur. İlk etapta endoskopik kontrol ağrı nedeniyle yapılmaz, tedavi sonrası planlanır.

Anal Fissür (Makat Çatlağı)

 

Anal Fissür Tedavisi

Anal fissürün tedavisi erken dönemde medikal tedavi ile gerçekleştirilebilir. Burda amaç dışkıyı yumuşatmak, düzenli hale getirmektir. Özellikle internal sfinkteri rahatlatmak amacıyla sıcak su banyosu önerilir. Yine internal (iç) sfinkteri rahatlatacak krem uygulamalı planlanır. Medikal tedaviye cevap vermeyen hastalarda geriye iki seçenek kalır; botox uygulaması ve internal sifinkterotomi.

Anal Fissür Tedavisi için öncelikle hastalığı tanımamız gerekiyor. Anal bölge (makat) çevresindeki yırtıklar/çatlaklardır. Genellikle kronik kabızlık gibi düzensiz dışkılama alışkanlıklarına bağlı olarak gelişir. Hamilelik ya da doğum ile provoke olabilir.

Anal bölgede dışkılama sırasında yırtılır tarzda şiddetli ağrı ile karakterlidir. Bu ağrı, dışkılama sonrası da bazen saatlerce devam edebilir. Ağrı dışında, kanama, kaşıntı ve akıntıya bağlı iç çamaşırı kirlenmesi olabilir.

Ancak bazı hastalarda anal fissür, gerçek sorunun sadece görünen kısmı olabilir. Altta yatabilecek bağırsak fıtığı (rektosel), bağırsak kanseri gibi olası yandaş sorunları iyi irdelemek, yandaş hastalıklar varsa bunların tedavisini de dikkate almak gereklidir.

Anal Fissür Hastalığı erken evrede (akut) tanınırsa kolaylıkla tedavisi yapılır; ameliyat ya da başkaca girişimlere gerek olmaz. Makat çatlağı tedavisi yapılırken akut alevli dönemlerde anestetik kremler, sıcak oturma banyoları kullanılır, diyet önerilerinde bulunulur. Kabızlığın giderilmesi ve düzenli bir bağırsak alışkanlığı sağlanmasıyla hastalık kısa sürede iyileşir.

Anal Fissür Tedavisinde Botoks Uygulaması: İç sfinkterin istemli kontrolü olmadığı için bu spazmın çözülmesi zordur. Bu nedenle stresle yakın ilişkisi vardır. Zorlu dışkılama ve ishalde sebeplerden biridir. Botox uygun koşullarda ve yeterli dozlarda internal sfinktere uygulandığından %60-70’e yakın oranda başarılı iyileşme sağlamaktadır. İlacın pahalı olması dışında ciddi bir yan etki ve sorunla genelde karşılaşılmaz.

 

Anal Fissür Ameliyatı

Anal fissürün (çatlak) en başarılı tedavisi cerrahi uygulamadır. Tecrübeli ellerde başarı oranı %98’e çıkar. Biz sfinkterotomiyei spazm kontrol yapıyoruz yani iç makat klasını ölçerek kontrollü olarak kesiyoruz. İşlem genelde günü birliktir ve hastanede kalmayı gerektirmez.

Hastalığın kronikleşmesi durumunda ise yukarıda tanımlanan konservatif yöntemler genelde yetersiz kalacaktır. Kronik anal fissürün klasik tedavisi cerrahidir.

Bu ameliyatın tam başarı ile sonuçlanması, tekrar etmemesi ve nadir de olsa ameliyat sonrası gaz-gaita kaçırma (anal inkontinens) gibi risklerin olmaması amacıyla ameliyatlarımızı özel kalibre ve basınçölçer aletler ile ayarlayarak yapmaktayız (spazm kontrollü ve basınç kontrollu sfinkterotomi).

Ekibimizin cerrahi yaklaşımı, cerrahi literatüründe en gelişmiş uygulama olarak kabul edilmektedir. Anal Fissür, diğer anal hastalıklar gibi özel bir hastalıktır ve özel bir uzmanlık yaklaşımını gerektirir.

Hastalığın doğru tanısı, hangi evrede olduğu, eşlik eden başkaca bir patoloji olup olmadığı yönünde süratle irdeleme yapılacak ve sizinle ayrıntılı olarak paylaşılacaktır. Tanı ve tedavide size uygulanacak hiçbir işlemde ağrı duymamanız sağlanacaktır. Tam ilgilendirme yapılmadan hiçbir işlem uygulanmayacaktır.

Analda çatlak tedavisi için hangi tedavi uygulanırsa uygulansın başarılı olmamızda esas, bu hasta grubunda sık rastlanan kabızlık, düzensiz dışkılama gibi ek sorunların düzeltilmesidir. 

 

Makat çatlağı ameliyat sonrası nelere dikkat edilmeli?

Anal fissür (çatlak) cerrahisi sonrasında bu bölge cerrahisi genel geçer kuralları geçerlidir. Ameliyat sonrası 1-2 gün boyuca hafifi kanlı akıntı/sulanma olabilir. Sıcak su uygulamam günde 3 kere 3-5 dk süreyle yapılmalıdır. Tedaviye destek amaçlı verilen ilaçlar düzenli kullanılmalı ve diyete dikkat edilmelidir. Acı ve baharatlı yiyecekler tüketilmemelidir.

 

Makat çatlağı krem ile tedavisi mümkün müdür?

İnternal (iç) sfinkteri gevşeten kremler erken dönme anal fissür hastalığını tedavi edebilir. Hastalık ne kadar kronikleşmişse bu kremlerin başarısı o derece azalır. Krem tedavisi başarılı olduğu durumlarda da hastalığın yeni bir atakla tekrarlaması sık karşılaşılan bir durumdur.

 

Makat Çatlağı olan ne yemeli ne yememeli?

Diyet anal fissür hastalığında çok önemli. Kabızlık ve ishal durumu anal fissürün sebeblerindendir. Bu nedenle dışkının yumuşak ve şekilli olması çok önemli. Diyet de yeterli miktarda yeşillik ve yoğurt tüketilmesi  çok önemlidir. Acı veya aşırı baharatlı yiyeceklerin tüketilmesinden kaçınılmalıdır.

 

Makat Çatlağı ameliyatı fiyatı neye göre belirleniyor?

Anal fissürün cerrahisi muayenehane koşullarında veya hastane koşullarında yapılması mümkündür. Ancak biz daha güvenli ve steril koşulların sağlanması için günü birlik (hastanede yatmadan) ameliyathane koşullarında yapmaktayız. Cerrahi tedavi fiyatları hastanın sigorta içeriği ve tercih ettiği hastaneye göre değişiklik arz etmektedir. Fiyat almak için 0533 239 32 81 numara ile görüşerek alabilirsiniz.

 

Makat Çatlağı tedavi edilmezse ne olur?

Anal fissür hiçbir zaman kansere dönüşmez diyebiliriz. Ancak hastada şiddetli ağrıya yol açabilir ve hasta dışkılamadan kaçınmaya başlar. Anksiyeteye ve dışkılamadan kaçınmaya, yeme bozukluklarına yol açar.

 

Fissüre ne iyi gelir?

Fissüre en çok iyi gelen dışkılama sonrası sıcak su uygulaması ve diyette yeşillik tüketilmesidir.

 

Makattan gelen iltihap neden olur?

Anal kanaldan iltihaplı akıntı gelmesinin sebebi anal apse ve anal fistül hastalıklarıdır. Anal fissürde genelde kanlı sulanma tarzında akıntı olabilir.

 

Sfinkterotomi ameliyatı nasıl yapılır?

Biz anal fissürün tedavisini olan sfinkterotomi lokal anestezi ile sedasyon (hastanın uyuması, ağrı duymaması) altında yapmaktayız. Basınç ölçümlü, kalibrasyon cihazları kullanarak yaptığımız bu ameliyat ile gaz-gaita kaçırma riskini en aza indirmekteyiz.

 

Makat çatlağı iyileşir mi?

Anal fissür (makat çatlağı) çoğunlukla medikal tedavi ve yaşam tarzı, beslenme önerileri ile iyileşebilir. Ancak kronikleşen hastalıkta iyileşme genelde botox ya da cerrahi uygulama ile sağlanır. Cerrahi tedavi başarısı en yüksek olan tedavi seçeneğidir.

 

Makat kanseri belirtileri nelerdir?

Makatta kanser kanlı, iltihaplı akıntı ve kitle şikayeti ile kendini belli eder. Daha çok hemoroid hastalığı ile karışır. Bu nedenle rektal kanama hastada varsa ayırıcı tanının mutlaka yapılması gerekir. Hastanın proktolojik muayenesinin konusunda eğitimli-deneyimli hekimce yapılması uygun olacaktır.

 

Makatta çatlak olanlar nasıl beslenmeli?

Beslenmenin düzenlenmesi anal bölge hastalıklarının gelişiminde veya engellenmesinde çok değerlidir. Diyette yeşillik, bol du ve yoğurt gibi hem probiyotik hemde dışkıyı yumuşatan besinlerin olması çok önelidir.

 

Makat yırtığı ameliyat edilmezse ne olur?

Makatta fissür (çatlak) kronikleşmiş ve medikal tedaviden fayda sağlamazsa cerrahi tedavi gerekebilir. Anal fissür kansere dönüşmez. Tedavi edilmeyen fissür giderek kronikleşir ve çok daha ağrılı bir hal alır. Kanamaya sebeb olur. Hastada dışkılama anksiyetesi ve  dışkılamamak için yemek yememe hatta kilo kayıpları gelişebilir.

 

Makat çatlağı ameliyatı ne zaman iyileşir?

Anal fissür (çatlak) cerrahisi günü birlik bir işlendir. Hastada cerrahi sonrası hemen rahatlama sağlanır. Dışkılama ameliyat öncesine göre daha rahat ve ağrısız olur. İşlem sonrası ertesi gün normal hayata dönülebilir.

 

 

Prof. Dr. Bahadır Ege Kliniği İletişim

Telefon / WhatsApp: 0533 239 32 81

Adres: 1071 Plaza, Kızılırmak Mh. 1443. Cd. No:25 Blok:A Kat:16 D:113 Çankaya / Ankara

 

Prof. Dr. Bahadır Ege Sosyal Medya Hesapları

Mobil uygulamamız yayında, hemen indirin!

Android Mobil Uygulama

Site içeriğinde bulunan bilgiler destek sağlamak içindir. Hekimin hastasını tıbbi amaçla muayene etmesi, tanı ve teşhis koyması yerine geçmez.

Telif Hakkı © 2025 Prof. Dr. Bahadır Ege. Tüm hakları saklıdır. | Powered by Mad Men Agency

Son Güncellenme Tarihi: 29-11-2025 22:48:12